24 października 1912 r. urodził się w Janowie Lubelskim Chaim Hirszman, jedna z dwóch osób (drugim był Rudolf Reder), co do których istnieje pewność, że udało im się zbiec z obozu zagłady w Bełżcu. Przed wojną był mechanikiem i metalowcem. We wrześniu 1942 r. wraz z żoną i dzieckiem zostaje deportowany do Bełżca. Niestety jego najbliżsi zostają zamordowani zaraz po przyjeździe do obozu. Natomiast Chaima Hirszmana wybrano do pracy w brygadzie robotniczej demontującej obóz. W czerwcu 1943 r. udaje mu się uciec w czasie transportu do obozu zagłady w Sobiborze. Dość szybko przedostaje się w swoje rodzinne strony i wstępuje do Armii Ludowej. Po wyzwoleniu wstępuje do Milicji Obywatelskiej a następnie do Urzędu Bezpieczeństwa, gdzie pracuje do marca 1946 r., zwolniwszy się na własną prośbę. Jest bardzo…

21 października 1903 r. w Warszawie urodził się Marek Wjasblum; historyk, badacz dziejów reformacji w Polsce. Wychował się w rodzinie kupieckiej. Ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1926 r. Zajmował się dziejami reformacji w Polsce oraz badaniami nad polską reformacją i renesansem. W 1928 r. obronił doktorat i powrócił do Warszawy, gdzie zmagał się z ciężką codziennością – „zawsze byłem Żydem dla Polaków i Polakiem dla Żydów”, pisał rozgoryczony. Nie należał do gminy żydowskiej, a jego zdecydowanie lewicowe poglądy uniemożliwiały mu objęcie posady na którymś z uniwersytetów polskich. Wojna zastała go na terenach zagarniętych przez Armię Czerwoną. Jego rodzina znalazła się w strefie niemieckiej w wyniku, czego została zamordowana. Trafił do formowanej w ZSRR armii polskiej jako Józef Nowak (był poszukiwany przez NKWD). W roku 1943 znalazł…

21 września 1928 r. zmarła Amalia Krieger urodziła się w 1846 r. jedna z pierwszych krakowskich fotografek (niestety nie znamy jej dokładnej daty urodzin): „znana w szerokich kołach artystycznych i obywatelskich nie tylko miasta Krakowa, ale i w całej Polsce i cieszyła się z powodu swych zalet charakteru i wykształcenia artystycznego powszechną sympatią” (Nowy Dziennik 1928, nr 260, z 27 IX, s. 9). Zawodu fotografa wyuczyła się z pewnością w zakładzie ojca, a po jego śmierci kontynuowała jego dzieło wspólnie z bratem Natanem. W 1903 r. zakład pozostał w rękach Amalii i funkcjonował nieprzerwanie aż do 1926 r. To dzięki niej zostało ocalone dziedzictwo rodzinne, a zarazem unikatowa kolekcja fotografii dokumentująca dzieje miasta. Tuż przed śmiercią, w 1926 r., Amalia zdecydowała się na likwidację zakładu. Wówczas wielotysięczny…

20 września 1923 r. w Krakowie urodziła się Halina Nelken córka Emanuela i Reginy; pisarka, historyczka sztuki oraz wykładowczyni. W okresie II wojny światowej więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych. Pochodziła z asymilowanej rodziny krakowskich Żydów. Mieszkała przy ul. Długosza w Krakowie. Jej dziadek brał udział w powstaniu styczniowym, natomiast ojciec walczył o niepodległość w Legionach. Uczęszczała do gimnazjum im. Adama Mickiewicza, jednak ze względu na postępujący antysemityzm zmuszona została do przeniesienia się do prywatnego gimnazjum im. Hugona Kołłątaja. Należała także do Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W czasie okupacji niemieckiej Krakowa trafiła do getta. Będąc na skraju wyczerpania oraz rozpaczy targnęła się na swoje życie, jednak w porę uratował ją brat. Była więźniarką min. obozów KL Plaszow, KL Auschwitz oraz KL Ravensbrück. Doświadczając całego zła wojny udało jej się…