Eliezer Askenazy syna Eliasza Lekarza, rabin Krakowa w l. 1584-1585

W ten mroźny styczniowy dzień warto wspomnieć Eliezera Askenazego syna Eliasza Lekarza, rabina Krakowa w l. 1584-1585 Urodził się zapewne w Wenecji (chociaż wg innych źródeł gdzieś na terenie Imperium Osmańskiego). Studiował w Salonikach, w jesziwie rabina J. Taiłacaka. W wieku 26 lat został rabinem w Kairze. W tym okresie zasięgali jego opinii rabin J. Karo z Safedu (Cfatu), opracowujący swoje kodeksy prawa talmudycznego i słynny komentator, rabin Mojżesz Alszich; korespondował także z rabinem M. Isserlesem (ReMU) z Krakowa i S. Lurią (Maharszalem) z Lublina. Po 22 latach opuścił w nieznanych okolicznościach Kair i objął w 1561 roku stanowisko rabina w Famaguście na Cyprze. Odwiedził go tam podróżnik Eliahu z Pesaro, który określił go jako „chwałę naszego pokolenia” i zachwycał się jego wiedzą, pobożnością i znajomością 12…

Herman Lieberman (1870-1941)

3 stycznia 1870 roku w Drohobyczu urodził się Herman Lieberman (Hersz Lieberman). Wywodził się z zasymilowanej rodziny żydowskiej. Działacz socjalistyczny, adwokat, poseł z ramienia Polskiej Partii Socjalistycznej. Studiował prawo w Wiedniu, Zurychu, Paryżu oraz Krakowie gdzie uzyskał tytuł doktora praw. W latach 1907–1918 poseł w austriackiej Radzie Państwa, jak również już w wolnej Polsce na Sejm Ustawodawczy oraz I, II i III kadencji (1919-1935). Publikował artykuły min. w „Głosie Przemyskim”, „Robotniku”, „Robotniku we Francji”, „Robotniku Polskim w Wielkiej Brytanii”. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, zostając przydzielony do 1 pułku Legionów III Brygady. W 1918 roku bronił legionistów Polskiego Korpusu Posiłkowego oskarżonych o zdradę stanu przez władze austriackie w procesie w Máramarossziget. Za walki pod Kostiuchnówką nad Styrem został odznaczony Krzyżem Walecznych. W styczniu 1919…

Józef Klotz (1900-1941)

2 stycznia 1900 roku w Krakowie urodził się strzelec pierwszej bramki w historii reprezentacji Polski w piłce nożnej Józef Klotz.Józef Klotz był wychowankiem Jutrzenki Kraków, którą reprezentował w latach 1910-1925, kiedy to po ślubie w 1925 roku przeniósł się do Warszawy i niebawem zakończył karierę piłkarską.Klotz wystąpił w dwóch spotkaniach reprezentacji Polski. Zadebiutował 14 maja 1922 roku w przegranym w Krakowie meczu z Węgrami (0-3) a następnie 22 maja 1922 roku w Sztokholmie w wygranym meczu ze Szwecją (2-1). Właśnie w 27 minucie tego meczu skutecznie wykonał rzut karny, zdobywając tego historycznego gola.Warto wspomnieć, że przed meczem Polska – Izrael, który odbył się 10 czerwca 2019 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie, polskie władze sportowe upamiętniły Józefa Klotza wręczając jego potomkom pamiątkową koszulkę z jego nazwiskiem. Po wybuchu…

Emanuel Elbinger (1931-2017)

2 stycznia 1931 roku w Krakowie urodził się Emanuel Elbinger, członek Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie, inżynier, absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Jego ojciec przed wybuchem II wojny światowej prowadził sklep bławatny w Nowym Brzesku pod Krakowem. Podczas okupacji doświadczył upokorzenia, które okrutny czas wojenny mógł dostarczyć Żydowi. Przez wiele lat był aktywnym świadkiem historii. Spotykał się z wszystkimi, którzy chcieli poznać prawdę tamtych dni. Pomimo grozy tego co przeżył, nigdy nie stracił poczucia humoru. Można go było określić jako dobrego ducha krakowskiej społeczności żydowskiej.W okresie przedwojennym, aż do wybuchu wojny, mieszkał wraz z rodziną w Brzesku Nowym. W czasie okupacji stracił najmłodszą siostrę zamordowaną przez Niemców podczas zbiorowej egzekucji w 1942 roku, w Charsznicy k. Miechowa oraz matkę, która zginęła w niewyjaśnionych okolicznościach w 1944 roku,…

Jan Landau (1871-1936)

1 stycznia 1871 roku w Krakowie urodził się Jan Landau syn Hirsza (wiceprezydenta Gminy Żydowskiej Wyznaniowej w Krakowie) i Jetti zd. Wasserberger, brat Rafał Saula Landaua prezydenta Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie (1918-1939). Ukończył krakowskie Gimnazjum św. Anny (obecne I LO w Krakowie), a następnie uzyskał – jak czytamy w Gazecie Gminnej – w r. 1894 dyplom dra medycyny. Po studiach specjalnych w dziedzinie chorób dzieci w Berlinie i Wiedniu, gdzie był asystentem u prof. Wederhofera, obejmuje w r. 1897 stanowisko prymariusza na oddziale chorób dzieci w szpitalu żydowskim w Krakowie. Podczas wojny pracuje w akcji opiekuńczej nad uchodźcami i bierze żywy udział w organizowaniu opieki nad niemowlętami. Od roku 1920 do 1924 pracuje jako pediatra w ambulatorium Joint w Krakowie, a w r. 1925 po ponownym…