2 stycznia 1900 roku w Krakowie urodził się strzelec pierwszej bramki w historii reprezentacji Polski w piłce nożnej Józef Klotz.Józef Klotz był wychowankiem Jutrzenki Kraków, którą reprezentował w latach 1910-1925, kiedy to po ślubie w 1925 roku przeniósł się do Warszawy i niebawem zakończył karierę piłkarską.Klotz wystąpił w dwóch spotkaniach reprezentacji Polski. Zadebiutował 14 maja 1922 roku w przegranym w Krakowie meczu z Węgrami (0-3) a następnie 22 maja 1922 roku w Sztokholmie w wygranym meczu ze Szwecją (2-1). Właśnie w 27 minucie tego meczu skutecznie wykonał rzut karny, zdobywając tego historycznego gola.Warto wspomnieć, że przed meczem Polska – Izrael, który odbył się 10 czerwca 2019 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie, polskie władze sportowe upamiętniły Józefa Klotza wręczając jego potomkom pamiątkową koszulkę z jego nazwiskiem. Po wybuchu…

2 stycznia 1931 roku w Krakowie urodził się Emanuel Elbinger, członek Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie, inżynier, absolwent Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Jego ojciec przed wybuchem II wojny światowej prowadził sklep bławatny w Nowym Brzesku pod Krakowem. Podczas okupacji doświadczył upokorzenia, które okrutny czas wojenny mógł dostarczyć Żydowi. Przez wiele lat był aktywnym świadkiem historii. Spotykał się z wszystkimi, którzy chcieli poznać prawdę tamtych dni. Pomimo grozy tego co przeżył, nigdy nie stracił poczucia humoru. Można go było określić jako dobrego ducha krakowskiej społeczności żydowskiej.W okresie przedwojennym, aż do wybuchu wojny, mieszkał wraz z rodziną w Brzesku Nowym. W czasie okupacji stracił najmłodszą siostrę zamordowaną przez Niemców podczas zbiorowej egzekucji w 1942 roku, w Charsznicy k. Miechowa oraz matkę, która zginęła w niewyjaśnionych okolicznościach w 1944 roku,…

1 stycznia 1871 roku w Krakowie urodził się Jan Landau syn Hirsza (wiceprezydenta Gminy Żydowskiej Wyznaniowej w Krakowie) i Jetti zd. Wasserberger, brat Rafał Saula Landaua prezydenta Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie (1918-1939). Ukończył krakowskie Gimnazjum św. Anny (obecne I LO w Krakowie), a następnie uzyskał – jak czytamy w Gazecie Gminnej – w r. 1894 dyplom dra medycyny. Po studiach specjalnych w dziedzinie chorób dzieci w Berlinie i Wiedniu, gdzie był asystentem u prof. Wederhofera, obejmuje w r. 1897 stanowisko prymariusza na oddziale chorób dzieci w szpitalu żydowskim w Krakowie. Podczas wojny pracuje w akcji opiekuńczej nad uchodźcami i bierze żywy udział w organizowaniu opieki nad niemowlętami. Od roku 1920 do 1924 pracuje jako pediatra w ambulatorium Joint w Krakowie, a w r. 1925 po ponownym…

27 grudnia 1951 roku w Krakowie urodził się Henryk Halkowski syn Salomona; publicysta specjalizujący się w historii krakowskiego Kazimierza. Wieloletni członek Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie.Henryk Halkowski ukończył architekturę na Politechnice Krakowskiej oraz filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wiele podróżował po świecie (mieszkał nawet przez jakiś czas w kibucu). Po Henryku Halkowskim pozostała ogromna spuścizna intelektualna. Warto wspomnieć najważniejsze jego prace : Legendy z Żydowskiego Miasta na Kazimierzu pod Krakowem, Opowieści rabina Nachmana z Bracławia, Potęga obyczaju, Żydowskie życie, Żydzi w Krakowie. 700 lat historii, Żydowski Kraków. Legendy i ludzie. Ponadto publikował w min. Słowie Żydowskim, Midraszu, Znaku, Więzi, Tygodniku Powszechnym oraz w wielu innych periodykach.Czytaj więcej na temat życia Henryka HalkowskiegoHenryk Halkowski zmarł 5 stycznia 2009 roku w Krakowie. Został pochowany na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy…

27 grudnia 1862 roku w Krakowie urodził się Samuel Tilles syn Izaaka i Keila zd. Werner; prezes Krakowskiej Gminy Żydowskiej (1905-1918), radny miasta Krakowa (1905-1933) – pracował w sekcji szkolnej i prawniczej oraz w komisjach: inwestycyjnej, kanałów wodnych spławnych, wodociągowej, dla rozszerzenia granic Krakowa, rekursowej, statutowej, budżetowej, dyscyplinarnej, Lasu Wolskiego, dla zakładów przemysłowych a ponadto zasiadał w sądzie honorowym RM (1920-1924, 1926-1931). Wchodził także do powoływanych przez Radę komisji okolicznościowych: jubileuszowej sześćdziesięcioletnich rządów Franciszka Józefa, obchodów 500 rocznicy bitwy pod Grunwaldem i 600 rocznicy śmierci Kazimierza Wielkiego. Członek wielkiego wydziału Kasy Oszczędności m. Krakowa z ramienia krakowskiej RM sygnatariusz aktu połączenia Krakowa i Podgórza, wchodził również w skład Rady Przybocznej przy Prezydencie Miasta i Tymczasowej Rady Miejskiej (1931-1933) mianowanej przez wojewodę. Długoletni członek zarządu i rady nadzorczej Kasy…

22 grudnia 1926 roku w Podwołczyskach koło Tarnopola urodziła się Janina Ruth Buczyńska; adwokatka, działaczka społeczna blisko związana z krakowskim środowiskiem artystycznym i naukowym. Wojnę przeżyła strasznie, jak niemal wszyscy Żydzi, którzy przetrwali Zagładę. Po wojnie los przygnał ją szczęśliwie dla krakowian do Krakowa. Ruth Buczyńska ukończyła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przez całe życie była blisko związana z Piwnicą pod Baranami. Publikowała teksty na łamach krakowskiego „Przekroju”. Służyła pomocą prawną działaczom opozycji. Mocno wspierała i utrzymywała bliskie kontakty z Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie. Cechowała Ją bowiem wybitna życzliwość wobec napotkanych ludzi. – pisał we wspomnieniu poświęconym pamięci Ruth Buczyńskiej Stanisław J. Jaźwiec – Dla każdego miała dobre słowo i obdzielała tą życzliwością całe swe otoczenie. W napotkanych ludziach chciała dostrzegać same ich zalety. Spotykała…

22 grudnia 1942 roku w godzinach porannych Żydowska Organizacja Bojowa oraz Gwardia Ludowa przyozdobiły polskimi flagami most Dębnicki, również w ramach tej samej akcji na miejscu przysięgi Tadeusza Kościuszki złożono wieniec z napisem „Na coś przysięgał, my wykonamy”. Wtedy też bojownicy próbowali dokonać nieudanych zamachów na kawiarnie Bisantz (róg Dunajewskiego i Karmelickiej) oraz kino Scala (obecnie teatr Bagatela). Jednak pełnym sukcesem zakończył się zamach na kawiarnię „Cyganeria” znajdującą się przy ulicy Szpitalnej 38 w Krakowie, w której w okresie okupacji mogli przebywać wyłącznie Niemcy. Zgodnie z większością opracowań należy wspomnieć, iż w wyniku ataku zginęło 11 Niemców a 13 zostało rannych. Jednak źródła z epoki wskazują, iż śmierć mogło ponieść 2 Niemców, których ciała następnie przewieziono do Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie. Jest to temat, który wymaga…

21 grudnia 1775 roku król Stanisław August dekretem umorzył proces niesłusznie posądzonego o kradzież rytualną Lejzora Mojżeszowicza, wcześniej zwyczajowo męczonego na torturach.  W tymże roku okradziony został kościół w Przecławicach, a tamtejszy proboszcz z zazdrością patrzył na pomnażający się majątek Żyda Lejzora Mojżeszowicza, który dzierżawił tamtejszy browar wielkorządowy. Nie mogąc znieść zaistniałej sytuacji, posądził go o tę kradzież, wskazując jednocześnie, iż podłożem jej były tzw. cele rytualne. Początkowo nikt nie brał na poważnie tych oskarżeń, jednak, gdy ksiądz nie ustępował, sąd grodzki przekazał ławie krakowskiej sprawę dla „kryminalnego wybadania”, które polegało na torturowaniu podejrzanego. Jednak ten pomimo potwornych tortur nie przyznał się do niczego, a zatem „ława odesłała połamanego i chorego do Grodu, a ten uwolnił go dla barku dowodów”. Stanisław August wspomnianym powyżej dekretem umorzył proces,…

19 grudnia 1820 roku w Pressburgu (obecnie Bratysława) urodził się rabin Gminy Żydowskiej miasta Krakowa, Szymon Schreiber. Swój urząd piastował w latach 1861–1883. Był jednym z pierwszych ortodoksyjnych rabinów, którzy udzielali się w życiu politycznym, współorganizując ortodoksyjne stronnictwo polityczne Machzikej ha-Dat. Jako przedstawiciel tego ugrupowania uzyskał mandat poselski do wiedeńskiej Rady Państwa i wszedł w skład Koła Polskiego. Pomimo tego był przeciwnikiem postępującej polonizacji inteligencji żydowskiej, która tłumnie w tamtym okresie wstępowała na Uniwersytet. W zamian chciał stworzyć w Krakowie jesziwę (uczelnię talmudyczną), która skierowałaby młodzież w stronę religii. Przeciwstawiał się budowie synagogi reformowanej Tempel.Zmarł 26 marca 1883 roku w Krakowie.

17 grudnia 1897 roku w Przemyślanach urodził się Baruch Steinberg syn Szmaji i Hendli z domu Wechsler. Ostatni rabin przedwojennego Wojska Polskiego (1933-1940), piłsudczyk. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za wojnę 1918-1920, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości oraz Medalem za Długoletnią Służbę. W listopadzie 2007 roku, w ramach pośmiertnych awansów dla pomordowanych wiosną 1940 roku – został awansowany na stopień podpułkownika. Absolwent Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Warto wspomnieć jeszcze, że znał bardzo dobrze język polski, (co w tamtych czasach nie było takie oczywiste wśród Żydów) ale też hebrajski, żydowski, rosyjski oraz w piśmie arabski. Został najprawdopodobniej zamordowany przez sowietów w Katyniu. Po wybuchu I wojny światowej wraz z rodziną wyjechał do Wiednia, gdzie zdał egzamin z zakresu szkoły powszechnej, tam też otrzymał poświadczenie o pełnym oddaniu…