11 sierpnia 1945 r. w czasie porannej sobotniej modlitwy (Szacharit) na krakowskim Kazimierzu, agresywny tłum wdarł się do synagogi Kupa. W efekcie pobito wielu Żydów oraz zdemolowano synagogę. Tego dnia na ulicach atakowano i okradano napotkanych Żydów, wdzierano się do mieszkań. Powodem tych zająć była pogłoska, jakoby Żydzi dopuścili się tzw. mordu rytualnego na polskim dziecku. W wyniku tych zająć zginęła – dość przypadkowo – jedna osoba, 56-letnia Róża Berger, która dopiero co powróciła z KL Auschwitz-Birkenau. Tumult został opanowany dopiero wieczorem przez batalion Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, jednak ludność nie zaprzestała aktów przemocy i rabunków. Władze zatrzymały kilkudziesięciu uczestników pogromu, a sąd wojskowy skazał 14 osób na kary od 1 do 7 lat więzienia. Róża Berger spoczywa na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Miodowej w Krakowie. Zachęcamy do zapoznania się…

9 sierpnia 1901 roku w Krakowie urodził się Jan Bader syn Leiba i Jenny z domu Bergstein: krakowski prawnik, dziennikarz, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1949–1977 poseł do Knesetu. Współautor metody Badera-Ofera, stosowanej do podziału mandatów pomiędzy izraelskimi partiami wyborczymi, które przekroczyły próg wyborczy. Jan Bader w Krakowie prowadził wraz z bratem Henrykiem kancelarię znajdującą się przy pl. Dominikańskim 2. Był członkiem młodzieżowej organizacji Ha-Szomer Ha-Cair, sympatyzował również z Bundem. Jednak od roku 1925 związał się z Unią Syjonistów Rewizjonistów Włodzimierza Żabotyńskiego. Przez pewien czas był również redaktorem naczelnym polskojęzycznego tygodnika „Trybuna Narodowa”. Po wybuchu drugiej wojny światowej uciekł na wschód Polski i znalazł się na terenach zajętych przez ZSRR, gdzie został aresztowany a następnie zesłany. W wyniku wejścia w życie układu Sikorski-Majski i ogłoszeniu amnestii dla…

7 sierpnia 1900 r. w Krakowie urodził się Leon Sperling syn Salomona; reprezentant Polski w piłce nożnej, w której rozegrał 21 meczów, olimpijczyk, trzykrotny mistrz Polski z drużyną Cracovii (1921, 1930, 1932), urzędnik bankowy.Absolwent liceum handlowego. Jeden z najlepszych polskich napastników okresu międzywojennego – nazywano go „czarodziejem piłki”. Niemalże przez cała karierą związany był z Cracovią, dla której rozegrał 381 meczów, jednak pierwsze kroki jako piłkarz stawał w robotniczej Jutrzence Kraków. Debiutował w pierwszym meczu rozegranym przez polską reprezentację 18 grudnia 1921 r. w Budapeszcie z Węgrami. W 1924 r. wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Paryżu. W 1934 r. zdecydował się zakończyć karierę piłkarską, pojął za żonę Sarę Perlę i przeprowadziła się do Lwowa. Został zastrzelony na lwowskiej ulicy między 15 a 20 grudnia 1941 r. przez pijanego…

4 sierpnia 1906 r. w Wiedniu urodził się Juliusz Madritsch: wiedeński biznesmen prowadzący działalność podczas wojny w Krakowie. Uhonorowany w 1964 r. jako Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przez Instytut Jad Waszem. Wiosną 1940 r. Madritsch przyjechał do Krakowa, aby uniknąć wstąpienia do niemieckich sił zbrojnych gdzie otworzył szwalnię zatrudniając ok. 800 osób. Od samego początku cechował się „ludzkim podejściem do Żydów” co w tamtych czasach było bardzo rzadkie pośród mu podobnych przedsiębiorców, którzy usiłowali wszelkimi dostępnymi metodami się wzbogacić. Zapewniał swoim pracownikom godziwe warunki żywieniowe jak również dobre – na miarę tamtych czasów – warunki pracy. Tuż przed likwidacją krakowskiego getta w marcu 1943 roku Madritsch wraz z Oswaldem Bosko zatrudnili wielu Żydów, chcąc tym samym uchronić ich przed śmiercią. Dzieci przekazano na przechowanie do polskich rodzin…

1 sierpnia 1889 r. w Tarnopolu urodził się Aleksander Bieberstein; lekarz, kronikarz krakowskiego getta, działacz społeczny. Po odzyskaniu niepodległości pracował jako lekarz w Wojsku Polskim a następnie w Ubezpieczalni Społecznej. W 1942 r. zorganizował w krakowskim getcie szpital zakaźny i kierował nim do samego końca. Sprawował również funkcję prezesa zarządu Zakładu Sierot Żydowskich, którą pełnił do czasu likwidacji tej placówki. Był więźniem obozów w Płaszowie i Gross-Rosen. Po wojnie, do roku 1958, kierował Wydziałem Zdrowia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. W roku 1959 wyemigrował do Izraela.Aleksander Bieberstein jest autorem jednej z najważniejszych prac poświęconych historii krakowskich Żydów w okresie okupacji niemieckiej pt. Zagłada Żydów w Krakowie, wydanej przez Wydawnictwo Literackie w serii Cracoviana w 1986 r. W odautorskim słowie niniejszej pracy napisał:Przez 50 lat żyłem i pracowałem…

26 lipca 1400 r. król Władysław Jagiełło zainaugurował wykłady w byłej kamienicy Pęcherza (Collegium Regis Wladislai, Collegium Artistarum, Collegium Maius) znajdującej się na styku ulic św. Anny i Jagiellońskiej. Tym samym nastąpiło faktyczne odnowienie Uniwersytetu Krakowskiego (Uniwersytet Jagielloński). Przy tej okazji warto wspomnieć, że na miejscu odnowionego Uniwersytetu Krakowskiego znajdowała się niegdyś średniowieczna dzielnica żydowska. A zatem rodzi się pytanie, od kiedy w Krakowie mieszkają Żydzi, jeśli już w XIV wieku przy obecnej ul. św. Anny istniała wspomniana wyżej dzielnica żydowska? Tego tak naprawdę nie wiemy. Nauka jednak od czasów Majera Bałabana autora monumentalnego dwutomowego dzieła opublikowanego w 1936 r. pt. Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1868, który przywołał jako jeden z pierwszych magiczną datę 1304 r., stwierdzającą istnienie ulicy żydowskiej (dzisiejsza ul. św. Anny)…

23 lipca 1930 roku w Przemyślu urodziła się Maria Orwid (Maria Pfeffer), była prekursorką psychiatrii rodziny i terapii rodzinnej w Polsce, uczennicą znanego krakowskiego psychiatry Antoniego Kępińskiego. Stworzyła pierwszą w Polsce Klinikę Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Krakowie, którą kierowała przez wiele lat. Pochodziła z zasymilowanej rodziny żydowskiej. Rodzice od najmłodszych lat poświęcali córce wiele uwagi, dbając o jej rozwój intelektualny. Po rozpoczęciu działań wojennych została wraz z rodziną przymusowo przesiedlona do getta, z którego udało im się wydostać. Do końca wojny ukrywała się na „aryjskich papierach” we Lwowie. Po wyzwoleniu przeniosła się do Krakowa, gdzie po zdaniu matury podjęła studia na Wydziale Lekarskim UJ. Po ukończeniu studiów ze specjalizacją w dziedzinie psychiatrii otrzymała pracę w krakowskiej Klinice Psychiatrycznej. W latach 1959-1964 wraz z m.in. Kępińskim stworzyli…