3 listopada 1840 roku w Częstochowie urodził się Szymon Dankowicz; rabin postępowy związany z krakowską synagogą Tempel, charakteryzujący się postawą patriotyczną, gorący orędownik porozumienia z Polakami. Absolwent Szkoły Rabinów w Warszawie, Żydowskiego Seminarium Teologicznego we Wrocławiu oraz Wydziału Filozoficzno-Historycznego warszawskiej Szkoły Głównej. Posiadał smichę rabinacką otrzymaną od Dow Bera Meiselsa. W 1862 roku wydał w warszawskiej oficynie Orgelbranda podręcznik do nauki religii mojżeszowej. W latach 1861-1862 uczestniczył w manifestacjach patriotycznych, za co został przez władze rosyjskie aresztowany i zesłany na wygnanie. Brał udział w Powstaniu Styczniowym (1863-1864). Od połowy lat 60. XIX wieku, pełnił funkcję kaznodziei w Synagodze Postępowej w Krakowie. W 1868 roku został mianowany przez prezydenta Krakowa Józefa Dietla, na stanowisko rabina reformowanej Synagogi Tempel na krakowskim Kazimierzu. Uroczyste wprowadzenie Dankowicza odbyło się 18 stycznia 1868 roku, będąc wydarzeniem…

Niezwykle ważną postacią w Krakowie przełomu wieków XV i XVI była wywodząca się z Pragi Rachela zwana również Raszką, wdowa po Mojżeszu Fiszlu (od 1489 r.). Rachela poślubiła zamieszkałego w Krakowie Mojżesza Fiszla, gdzie przeniosła się w połowie latach 70. XV wieku (Niestety nie znamy dokładnych dat jej życia). Czescy Żydzi w tamtym okresie migrowali do Polski, uciekając przed prześladowaniami, a także zmuszeni zakazami osadnictwa izraelickiego w stale rosnącej liczbie miast czeskich, morawskich, również na Śląsku. Na początku XVI wieku – jak pisze Hanna Zaremska – na krakowskim Kazimierzu było czeskich Żydów już tak wielu, że po konfliktach z zasiedziałymi współwyznawcami doszło do powstania oddzielnej ich gminy. Obraz aktywności gospodarczej Racheli w okresie jej wdowieństwa nie rysuje się jasno. Nie ma jednak wątpliwości, że działała z rozmachem.…

1 listopada 1889 r. w Krakowie urodził się Józef Lustgarten syn Wilhelma; piłkarz, działacz piłkarski, trener reprezentacji Polski, sędzia międzynarodowy oraz prawnik.Absolwent III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie. Studiował prawo w Krakowie i Wiedniu, gdzie odbył aplikację sędziowską oraz w 1913 r. zdał egzamin na dyplomowanego sędziego piłkarskiego. W czasie I wojny światowej walczył w II Brygadzie Legionów. W 1919 r. obronił doktorat i podjął pracę w charakterze urzędnika oraz radcy prawnego. Zaraz po zakończeniu wojny podjął się ratowania osłabionych po wojnie Cracovii oraz Wisły (wtedy jeszcze było to możliwe). Jego artykuły w Przeglądzie Sportowym poruszające tematykę sędziowania były niejako lekturą obowiązkową dla przyszłych sędziów piłkarskich. Lustgarten oprócz tego, że zajmował się teorią piłki nożnej, również ją uprawiał. W latach 1906-1911 grał na pozycji bramkarza w Cracovii…

W dniach 27-29 października 1942 r. niemieckie władze okupacyjne Krakowa przeprowadziły drugą, straszliwą w skutkach akcję wysiedleniową z krakowskiego getta. Akcja rozpoczęła się późnym wieczorem 27 października, gdy getto zostało otoczone przez oddziały Sonderdienstu i policji. W słoneczny poranek 28 października Niemcy rozpoczęli selekcję pracowników Judenratu, a następnie pozostałych mieszkańców getta. Wszystkim Żydom mieszkającym w getcie nakazano opuścić, pod karą śmierci swoje mieszkania i ustawić się na ul. Józefińskiej, w okolicach siedziby Judenratu, gdzie na podstawie bliżej nieokreślonych kryteriów dokonano selekcji. Większość skierowano na plac Zgody, gdzie czekały już uzbrojone oddziały niemieckie. Tego dnia esesmani dokonali jeszcze wielu innych straszliwych zbrodni, o których żydowska społeczność Krakowa zawsze będzie pamiętała! W Szpitalu Żydowskim (ul. Józefińska 14), obłożnie chorych zamordowano a pozostałych brutalnie wrzucano na uprzednio przygotowany wóz, podobnie…

25 października 1889 r. w Bochni urodził Ignacy Rosenstock syna Bernarda; działacz sportowy, sędzia piłkarski, współzałożyciel i dziennikarz sportowy Przeglądu Sportowego, który w początkowym okresie wydawany był jeszcze w Krakowie. Członek założyciel Polskiego Związku Piłki Nożnej w 1919 r. Pierwszy przewodniczący utworzonego, z jego inicjatywy Wydziału Spraw Sędziowskich przy PZPN. Autor pierwszych regulaminów sędziowskich. Jest uważany za jednego z pomysłodawców utworzenia polskiej ligi piłkarskiej. Z wykształcenia był inżynierem, pełnił funkcję zastępcy radcy Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie. Zmarł 29 maja 1935 r. w Krakowie. Pochowany jest na cmentarzu żydowskim przy ul. Miodowej. Czytaj więcej: Internetowy Polski Słownik Bibliograficzny

24 października 1912 r. urodził się w Janowie Lubelskim Chaim Hirszman, jedna z dwóch osób (drugim był Rudolf Reder), co do których istnieje pewność, że udało im się zbiec z obozu zagłady w Bełżcu. Przed wojną był mechanikiem i metalowcem. We wrześniu 1942 r. wraz z żoną i dzieckiem zostaje deportowany do Bełżca. Niestety jego najbliżsi zostają zamordowani zaraz po przyjeździe do obozu. Natomiast Chaima Hirszmana wybrano do pracy w brygadzie robotniczej demontującej obóz. W czerwcu 1943 r. udaje mu się uciec w czasie transportu do obozu zagłady w Sobiborze. Dość szybko przedostaje się w swoje rodzinne strony i wstępuje do Armii Ludowej. Po wyzwoleniu wstępuje do Milicji Obywatelskiej a następnie do Urzędu Bezpieczeństwa, gdzie pracuje do marca 1946 r., zwolniwszy się na własną prośbę. Jest bardzo…

22 października 1866 roku w Brzeżanach urodził się Rudolf Frühling syn Józefa i Libuszy z d. Katz; adwokat, radny miasta Krakowa (1902-1924), absolwent Wydziału Prawa UJ, działacz Stronnictwa Niezawisłych Żydów, członek Stowarzyszenia Kandydatów Adwokackich, członek prezydium Izby Adwokackiej w Krakowie, min. prezes rady nadzorczej SA „Znicz”, utworzonej celem produkowania zapałek i innych wyrobów z drewna. Rudolf Frühling zmarł 12 sierpnia 1925 roku w Krakowie i jest pochowany na cmentarzu żydowskim w Krakowie przy ul. Miodowej. Foto: K. Rolle, Kraków. Rozszerzenie granic 1909-1915, Kraków 1931, s. 103 za Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich. Czytaj więcej: Ośrodek Studiów nad Historią i Kulturą Żydów Krakowskich.