23 lutego 1907 roku w Wiedniu urodził się Oswald Bouska policjant niemiecki pracujący w Krakowie w okresie II wojny światowej, uhonorowany w 1964 roku medalem Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. Oswald Bouska był sierżantem policji zajmującym wysokie stanowisko w jednostce przydzielonej do krakowskiego getta. W początkowym okresie był żarliwym nazistą, jednak z czasem widząc sposób, w jaki odnoszono się do Żydów zmienił swoje nastawienie. Podczas pracy w Krakowie wydatnie pomagał krakowskim Żydom głównie współpracując z Juliusem Madritschem (uznany za Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata), właścicielem szwalni znajdującej się przy Rynku Podgórskim 3, która zapewniała pracę około 800 Żydom i Polakom. Pod koniec 1942 roku Madritsch dowiedział się, że wszystkie dzieci z krakowskiego getta zostaną deportowane, postanowił, zatem część z nich uratować, właśnie z pomocą Bouska. W nocy przemycano dzieci…
Dzisiaj, tj. 21 lutego 2022 roku o godzinie 12. 00, na cmentarzu przy ul. Miodowej 55 w Krakowie pożegnaliśmy wieloletnią członkinię naszej Gminy Frydę Zawadę z domu Aronowicz.
20 lutego 1911 roku w Wadowicach urodził się Maciej Jakubowicz syn Macieja i Heleny zd. Schenker; wieloletni przewodniczący Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Krakowie (1957–1978), podporucznik rezerwy Wojska Polskiego w okresie międzywojennym, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 roku, w wyniku której został aresztowany i osadzony najpierw w Krakowie w więzieniu przy ul. Montelupich, a następnie w Nowym Wiśniczu. Podczas okupacji przez pewien okres ukrywał się na „aryjskich papierach” jako Jan Gołąb. W 1942 roku zostaje ponownie aresztowany i skierowany do obozu pracy w Płaszowie, z którego udaje mu się zbiec. Do wyzwolenia ukrywa się w lasach koło Dobczyc. W następstwie tzw. wydarzeń marcowych został aresztowany, faktycznym powodem była odmowa podpisania deklaracji potępiającej państwo Izrael.Po zakończeniu wojny był członkiem zarządu Kongregacji Wyznania Mojżeszowego (obecnie Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie), a…
20 lutego 1870 roku w Warszawie zmarł Dow Ber Meisels syn Izaaka i Aurelii (ur. 1798 w Szczekocinach); rabin Krakowa 1832-1856 i Warszawy 1856-1870. Orędownik porozumienia Polaków i Żydów w celu odzyskania niepodległości. Dzieciństwo i młodość spędził w Kamieńcu Podolskim, tam też pobierał pierwsze nauki talmudyczne pobierał u swojego ojca. W 1820 roku przeniósł się do Krakowa i ożenił się z Pajczą córką bardzo bogatego, pochodzącego z Chrzanowa bankiera oraz handlarza solą Zelmana Bornsteina. Dzięki małżeństwu mógł Mejzels spokojnie poświęcić się naukom talmudycznym, jednak i on uległ pokusie „wzbogacania się” otwierając na Kazimierzu dom bankowy Meizels et Horowitz. W 1830 roku finansował i organizował dostawy broni dla powstańców listopadowych. Ponieważ nie posiadał właściwej kwalifikacji zawodowej, został w 1832 roku mianowany tylko prowizorycznym rabinem. Jednak dzięki szczodrości, obyciu…
20 lutego 1877 roku we Lwowie urodził się Majer Bałaban: historyk, badacz dziejów Żydów na ziemiach polskich. Autor monumentalnej pracy dla historii oraz tożsamości krakowskich żydów, pisanej przez niemal 25 lat, dwutomowej Historii Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1655, która ukazał się w Krakowie w 1936 roku. Jej reprint został wydany w roku 2013 przez krakowskie wydawnictwo Austeria. Otrzymał gruntowne wykształcenie, które rozpoczął w lwowskim chederze. Następnie w 1890 roku ukończył C. K. IV Gimnazjum we Lwowie. W latach 1895–1904 studiował historię, filozofii oraz prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Doktorat obronił w 1904 roku. Sympatyzował z syjonistami. Bałaban był twórcą szkoły historii Żydów w Polsce. Rozwinął nowoczesny, współcześnie znany nam warsztat historyka, bazując na bogatej bazie źródłowej, korzystał z nowoczesnych metod badawczych. Publikował po…
20 lutego 1916 roku we Lwowie urodził się Czesław Jakubowicz syn Józefa i Anny zd. Milner, prezes Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Krakowie w latach 1979-1993. Przez niemal całe życie związany był z rodziną swojego wuja Macieja Jakubowicza, w którego firmie również pracował przez wiele lat. Po jego śmierci został wybrany prezesem Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Krakowie. Czesław Jakubowicz zmarł 7 marca 1997 roku i jest pochowany na nowym cmentarzu żydowskim w Krakowie mieszczącym się przy ul. Miodowej.
Z głębokim smutkiem informujemy, że zmarła członkini naszej Gminy Fryda Zawada z domu Aronowicz. Uroczystości pogrzebowe odbędą się w najbliższy poniedziałek tj. 21 lutego 2022 roku o godzinie 12. 00, na cmentarzu przy ul. Miodowej 55 w Krakowie.
15 lutego 1918 roku w Krakowie urodził się Roman Abraham Wohlfeiler, były piłkarz Wisły Kraków, grający na pozycji lewoskrzydłowego. „Roman Wohlfeiler urodził się w 1918 roku w rodzinie żydowskich sklepikarzy (jego rodzice prowadzili sklep owocowy przy ulicy Starowiślnej w Krakowie). W piłkę zaczął grać w podwórkowych drużynach w dzielnicy Kazimierz, następnie trafił do klubu Hakoah, a stamtąd do Makkabi. Po wybuchu II Wojny Światowej uciekł do Lwowa, gdzie także grywał w piłkę nożną. Po zajęciu Lwowa przez Niemców powrócił do Krakowa. Znalazł zatrudnienie w Fabryce Schindlera – dzięki protekcji Oskara Schindlera przeżył wojnę. W latach 40. XX w. Wohlfeiler został zawodnikiem Wisły, grał w drużynie IB. Władysław Giergiel wspominał, że pozostałym piłkarzom Roman Wohlfeiler opowiadał, że gra w Wiśle była od dziecka jego marzeniem. Poza grą w…
13 lutego 1870 roku we Lwowie urodził się Abraham Ozjasz Thon; rabin, polityk, społecznik, publicysta, mówca, a przede wszystkim syjonista. Thon pochodził z biednej ortodoksyjnej rodziny. Od najmłodszych lat wyróżniał się inteligencją oraz pracowitością. Był uczniem znanego talmudysty – Uriego Wolfa Salata – od którego w wieku 17 lat otrzymał nieoficjalny tytuł rabina. W latach 1888–1891 uczęszczał do II Gimnazjum Państwowego we Lwowie, a następnie podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Fryderyka Wilhelma w Berlinie, gdzie w 1895 roku uzyskał stopień doktora filozofii. Równocześnie studiował na Hochschule für die Wissenschaft des Judentums. Trudno jest w paru zdaniach zawrzeć wszystko, czym zajmował się podczas swojego niezwykle ciekawego życia, zatem spróbujmy wypunktować tylko najważniejsze działania, w które był zaangażowany: – uczestnik przygotowań do I Światowego Kongresu Syjonistycznego (1897),– kaznodzieja…
13 lutego 1878 roku w Krakowie urodził się Mojżesz Deutscher syn Saula: senator RP 1922-1927. Deutscher był jednym z założycieli Stronnictwa Żydów Niezawisłych, a od 1919 roku członkiem egzekutywy lokalnej w Krakowie i centralnej w Warszawie Organizacji Ortodoksów Agudas Israel. Był wydawcą dziennika „Krakauer Tagblatt” oraz „Der Jud”, redaktorem tygodnika „Das Wochenblatt”. Deutscher był właścicielem drukarni w Krakowie, jak również dyrektorem konsumu „Izrael” oraz warszawskiej spółki wydawniczej „Izrael”. Jeden z najaktywniejszych członków Rady Gminy Wyznaniowej w Krakowie, którego staraniem zorganizowano kursy dla nauczycieli religii żydowskiej. Po wybuchu II wojny światowej pozostał w Krakowie, kilka dni przed śmiercią trafił do krakowskiego getta. Mojżesz Deutscher zmarł 10 marca 1941 roku w Krakowie. Zdjęcie pochodzi z witryny Edukacyjnej Kancelarii Senatu RP.