7 sierpnia 1900 r. w Krakowie urodził się Leon Sperling syn Salomona; reprezentant Polski w piłce nożnej, w której rozegrał 21 meczów, olimpijczyk, trzykrotny mistrz Polski z drużyną Cracovii (1921, 1930, 1932), urzędnik bankowy. Absolwent liceum handlowego. Jeden z najlepszych polskich napastników okresu międzywojennego – nazywano go „czarodziejem piłki”. Niemalże przez całą karierą związany był z Cracovią, dla której rozegrał 381 meczów, jednak pierwsze kroki jako piłkarz stawiał w robotniczej Jutrzence Kraków. Debiutował w pierwszym meczu rozegranym przez polską reprezentację 18 grudnia 1921 r. w Budapeszcie z Węgrami. W 1924 r. wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Paryżu. W 1934 r. zdecydował się zakończyć karierę piłkarską, pojął za żonę Sarę Perlę i przeprowadził się do Lwowa. Został zastrzelony na lwowskiej ulicy między 15 a 20 grudnia 1941 r.…

1 sierpnia 1889 roku w Tarnopolu urodził się Aleksander Biberstein; lekarz, kronikarz krakowskiego getta, działacz społeczny.Po odzyskaniu niepodległości pracował, jako lekarz w Wojsku Polskim a następnie w Ubezpieczalni Społecznej. W 1942 roku zorganizował w krakowskim getcie szpital zakaźny i kierował nim do samego końca. Sprawował również funkcję prezesa zarządu Zakładu Sierot Żydowskich, którą pełnił do czasu likwidacji tej placówki. Był więźniem obozów w Płaszowie i Gross-Rosen. Po wojnie, do roku 1958, kierował Wydziałem Zdrowia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. W roku 1959 wyemigrował do Izraela.Aleksander Biberstein jest autorem jednej z najważniejszych prac poświęconych historii krakowskich Żydów w okresie okupacji niemieckiej pt. Zagłada Żydów w Krakowie, wydanej przez Wydawnictwo Literackie w serii Cracoviana w 1986 roku W odautorskim słowie niniejszej pracy napisał:Przez 50 lat żyłem i pracowałem w…

26 lipca 1862 roku w Krakowie urodził się mecenas Adolf Gross syn Mojżesza Dawida i Sary Goldy z d. Mendelsohn: poseł do Rady Państwa (1907-1918), radny miasta Krakowa (1902-1931) członek prezydium Zjednoczonego Komitetu Żydowskiego dla Ochrony Ludności Żydowskiej (1918) oraz Polskiego Stronnictwa Demokratycznego, współzałożyciel (1906) i działacz Stronnictwa Niezawisłych Żydów, wiceprzewodniczący Komitetu Pomocy dla Ofiar Pogromów na Ukrainie (1920), członek-założyciel krakowskiego oddziału Unii Narodowo-Państwowej (1922). Adolf Gross  był absolwentem Gimnazjum św. Anny w Krakowie (1880) i Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1888). Przyjaźnił się z Ignacym Daszyńskim oraz Odo Bujwidem z którym działał na rzecz emancypacji kobiet. Wespół z Wilhelmem Feldmanem założył socjalistyczny „Dziennik Poranny” a sam publikował w „Naprzodzie” oraz „Nowej Reformie”. W sierpniu 1914 roku był sygnatariuszem patriotycznej deklaracji Żydów krakowskich. Przy ulicy Smoczej 10 na kamienicy…

26 lipca 1400 roku król Władysław Jagiełło zainaugurował wykłady w byłej kamienicy Pęcherza (Collegium Regis Wladislai, Collegium Artistarum, Collegium Maius) znajdującej się na styku ulic św. Anny i Jagiellońskiej. Tym samym nastąpiło faktyczne odnowienie Uniwersytetu Krakowskiego (Uniwersytet Jagielloński). Przy tej okazji warto wspomnieć, że na miejscu odnowionego Uniwersytetu Krakowskiego znajdowała się niegdyś średniowieczna dzielnica żydowska. A zatem rodzi się pytanie, od kiedy w Krakowie mieszkają Żydzi, jeśli już w XIV wieku przy obecnej ul. św. Anny istniała wspomniana wyżej dzielnica żydowska? Tego tak naprawdę nie wiemy. Nauka jednak od czasów Majera Bałabana autora monumentalnego dwutomowego dzieła opublikowanego w 1936 pt. Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1868, który przywołał jako jeden z pierwszych magiczną datę 1304, stwierdzającą istnienie ulicy żydowskiej (dzisiejsza ul. św. Anny) posunęła się…

21 lipca 1909 r., celem „wzmocnienia sił fizycznych wśród Żydów” został założony Żydowski Klub Sportowy Makkabi Kraków. W 1932 r., klub ten posiadał siedemnaście sekcji sportowych skupiających 1018 członków. Godłem klubu była tarcza Dawida, wpisana w koło, z literą M w pośrodku. Przyjęto biało-niebieskie barwy. Członkiem zwyczajnym mógł zostać każdy Żyd i każda Żydówka po ukończeniu 18 roku życia. Głównym inicjatorem powstania klubu był Henryk Leser oraz Ignacy Mahler, Adolf Weissmann, Bernard Lermer, Józef Leserkiewicz, Franiciszek Scheuer, Józef Weiss, Józef Schönberg, Marian Korngold. Stadion Makkabi Kraków znajdował się pomiędzy ulicami Koletek a Dietla. Po II wojnie światowej przejął go klub Nadwiślan Kraków. Sport żydowski na przełomie lat 20. i 30. XX wieku rozwijał się bardzo prężnie. Warto podkreślić, że założona w 1928 r., sekcja piłki ręcznej mężczyzn zdobyła w tym samym…

19 lipca lub sierpnia 1876 roku w Krakowie urodził się lekarz bakteriolog Filip Pinkus Eisenberg syn Abrahama i Estery ze Spirów. Eisenberg ukończył krakowskie III Gimnazjum, a następnie medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim (1899), uzupełniając swoją wiedzę dodatkowo w Wiedniu. W latach 1901-1902 był asystentem w Katedrze Higieny UJ u Odona Bujwida, pracował ponadto naukowo w paryskim Instytucie Pasteura pod kierunkiem Ilii Miecznikowa oraz w Katedrze Higieny Uniwersytetu we Wrocławiu u Richarda Pfeiffera.  W okresie wojny polsko-bolszewickiej  kierował Wojskowym Szpitalem Zakaźnym w Warszawie (1919-1920), był również dyrektorem Państwowej Stacji Bakteriologicznej w Krakowie (1933-1939). Eisenberg od roku 1933 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. W czasie II wojny światowej przebywał we Lwowie, gdzie kierował Zakładem Mikrobiologii Instytutu Medycznego. Eisenberg interesował się głównie bakteriologią oraz diagnostyką i leczeniem chorób zakaźnych.…

15 lipca 1840 roku w Tarnowie urodził się Arnold Chaim de Porada Rapaport syn Dawida i Karoliny zd. Herz: radny miasta Krakowa w latach 1872-1881, poseł na Sejm Krajowy (1876-1907) i do Rady Państwa (1879-1907), prezes Towarzystwa Opieki nad Zaniedbanymi Chłopcami Starozakonnymi w Krakowie, fundator szkoły rzemieślniczej dla młodzieży żydowskiej w Krakowie, przewodniczący Komitetu Pomocy dla Ubogiej Ludności Żydowskiej w Galicji. Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie. Adwokat, przemysłowiec, finansista oraz filantrop. Absolwent Gimnazjum św. Anny w Krakowie (1858) i Wydziału Prawa UJ (1862). Doktorat obronił w 1863 roku. Pracował jako adwokat od 1870 roku w Krakowie i Wiedniu. Członek rad nadzorczych Galicyjskiego Zakładu Kredytowego Ziemskiego i Galicyjskiego Towarzystwa Parcelacji i Budowy oraz Galicyjskiego Banku dla Handlu i Przemysłu w Krakowie, współorganizator Banku Krajowego w…

15 lipca 1882 roku w Krakowie urodził się Szymon Feldblum syn Majera i Amalii z domu Weber: adwokat, radca prawny Gminy Żydowskiej w Krakowie, wiceprezes Towarzystwa Ochrony Lokatorów, jeden założycieli Żydowskiego Stowarzyszenia Humani­tarnego B’nei B’rith – „Solidarność” w Krakowie, syjonista. Feldblum ukończył Gimnazjum św. Jacka w Krakowie (1900), a następnie prawo na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (1906). Po ukończeniu studiów – jak pisze prof. Aleksander Skotnicki – został przyjęty do kancelarii legendarnego krakowskiego adwokata dr. Ludwika Szalaya (1857-1934), który prowadził swoją kancelarię w pałacu Goetza Okocimskiego, przy ul. Św. Jana 3. Adwokatem został po siedmioletniej kandydaturze. Po latach, gdy dr Szalay przechodził na emeryturę, pozostawił ją Feldblumowi, wiedząc w jakie ręce składa swoją wieloletnią tradycję, dobre imię i klientelę. (…) Był krasomówcą, który porywał za…

7 lipca 1942 r. Niemcy zamordowali około 1250 żmigrodzkich Żydów. „Większość Żydów stawiła się na placu Bala – miejscu wskazanym przez Niemców. (…) Spośród zgromadzonych wybrano 750 osób, które otrzymały zgodę na pozostanie w miasteczku, co potwierdzono odpowiednim stemplem w dokumentach. Pozostałych przeznaczono na śmierć. Wśród nich znajdowali się starcy, chorzy i kalecy, figurujący na liście dostarczonej Niemcom przez Judenrat, a następnie rozszerzonej o innych ludzi w podobnym wieku. Oprawcy ocenili ich po wyglądzie, wyciągając z szeregów za pomocą lasek. Za zbyt wolne wykonywanie poleceń niemieckich bito ludzi pejczami, pałkami, a nawet butelkami. Około 1000-1250 osób wyselekcjonowanych przewieziono ciężarówkami do lasu koło Hałbowa i rozstrzelano. Pozostałych wysiedlono do Jasła”. Również 7 lipca 1942 r. miała miejsce pierwsza akcja likwidacyjna rzeszowskiego getta. Tego dnia w mieście Niemcy zamordowali…