3 lipca 1883 roku w Krakowie urodziła się Sara Schenirer córka Becalela i Róży zd. Lach: działaczka oświatowa i społeczna, twórczyni systemu szkół Bajs Jakow. Dorastała – jak pisze Sean Martin – w głębokim przywiązaniu do religii, choć marzyła także o świeckim wykształceniu – niedostępnym jednak w tym czasie dla Żydówki. Ponieważ nie miał możliwości pogłębienia wiedzy z przedmiotów świeckich, została słuchaczką wykładów prowadzonych po polsku, organizowanych przez polskie działaczki oświatowe. Pod wpływem rabina Flescha, którego spotkała w Wiedniu w Krakowie założyła w 1917 roku szkołę dla dziewcząt, przy ul. Katarzyny 1, która z biegiem lat szybko się rozrastała. Pomimo tego, że działalność szkoły była sprzeczna z rolą kobiety w tradycyjnych rodzinach żydowskich, uzyskała wielkie wsparcie w środowisku. Do jednych z najznamienitszych zaliczyć trzeba senatora Mojżesza Deutschera.…
2 lipca 1864 r. w Drohobyczu urodził się Leon Sternbach syn Józefa; profesor filologii klasycznej UJ, bizantynista, członek Polskiej Akademii Umiejętności. Uczęszczał do gimnazjum w Drohobyczu. Następnie podjął studia na uniwersytetach w Lipsku i Dreźnie (1882-1883) oraz w Wiedniu (1883-1885), gdzie uzyskał doktorat. Habilitację i docenturę uzyskał na Uniwersytecie Lwowskim w 1889 r. Jednak zawodowo i naukowo związał się na całe życie z Uniwersytetem Jagiellońskim. Tytuł profesora nadzwyczajnego uzyskał w 1892 r., profesora zwyczajnego w 1897 r. W 1935 r. przeszedł na emeryturę, otrzymując tytuł profesora honorowego. W roku akademickim 1904/1905 pełnił ponadto funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego. Od 1893 r. był członkiem AU, potem PAU. W 1918 r. odebrał doktorat honoris causa krakowskiej uczelni.Leon Sternbach uważany jest za jednego z najwybitniejszych bizantynistów na świecie, albowiem przyczynił się do…
28 czerwca 1907 r. urodził się Piotr Kruszewski; śpiewak, uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata (1992).„Piotr Kruszewski mieszkał w Krakowie i jako członek podziemia podczas okupacji pomagał Żydom, którym udało się uciec z getta. Traktował ratowanie Żydów jako część działalności konspiracyjnej przeciwko niemieckiemu okupantowi i zamienił swoje mieszkanie na obrzeżach miasta na kryjówkę dla kilku z nich. Poszukiwał również schronienia w innych miejscach, zapewniał „aryjskie” dokumenty, bronił przed szantażystami i ostrzegał przed gestapo. Dzięki jego kontaktom z „Żegotą” i Bundem mógł zapewnić wsparcie finansowe dla ukrywających się Żydów. Koszty niektórych przedsięwzięć pokrywał z własnej kieszeni.”Czytaj więcej: http://mapapamieci.pl/historie/kruszewski-piotr/Piotr Kruszewski zmarł 2 stycznia 1952 r. w Krakowie. Pochowany jest na cmentarzu Rakowickim. Zdjęcie pochodzi z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego.
24 czerwca 1889 roku w Krakowie urodził się Joachim Metallmann syn Menassego i Reginy z domu Friedner: filozof nauk przyrodniczych, metodolog, profesor UJ. Ukończył Gimnazjum św. Anny (dzisiejsze I LO). W latach 1907-1912 studiował filozofię i fizykę na Wydziale Filozoficznym UJ. W 1912 roku broni doktorat. Przez kolejne lata, począwszy od roku 1917 pełnił obowiązki profesora gimnazjalnego w Mielcu i Krakowie (VII Gimnazjum im. A. Mickiewicza, Gimnazjum Hebrajskie, V Liceum). Od 1931 roku, aż do wybuchu wojny Metallmann wykłada filozofię w Państwowym Pedagogium w Krakowie. W 1932 roku wyjechał na stypendium do Francji, po powrocie do Polski w 1933 roku uzyskał habilitację. W 1934 roku już jako docent, rozpoczął wykłady na UJ oraz w Instytucie Pedagogicznym w Katowicach. 6 listopada 1939 roku w ramach Aktion gegen Universitäts-Professoren…
23 czerwca 1896 r. w Krakowie urodził się Ferdynand Zweig syn Zachariasz; polski ekonomista i socjolog stosunków pracy. Jest to postać niemal zapomniana: „wydaje się, że przyczyną takiego stanu rzeczy były podjęte po II wojnie światowej próby wymazania z pamięci Polaków tych myślicieli, którzy krytykowali socjalizm. (…) W taki sposób warstwą kurzu historii zostały przykryte publikacje wielu wybitnych przedstawicieli nauki, między innymi neoliberalnego myśliciela szkoły krakowskiej Ferdynanda Zweiga”. Zweig dorastał w wielokulturowym środowisku ówczesnego Krakowa. W latach 1914-1918 uczęszczał do krakowskiego gimnazjum św. Jacka. Studiował prawo na uniwersytetach w Krakowie i Wiedniu. Tytuł doktora praw z ekonomii politycznej uzyskał na UJ w 1918 r. W latach 1920-1921 pracował w Głównym Urzędzie Statycznym. W 1926 r. wygrał konkurs na najlepszy program gospodarczy dla Polski, ogłoszony przez Bank Gospodarstwa…
W dniach 6-7 czerwca 1919 roku w Krakowie doszło do rozruchów antyżydowskich. Poszkodowanych było – jak podaje Dyrekcja Policji – 59 kupców żydowskich na kwotę ok. 4,1 mln koron. Aresztowano wówczas 222 osoby, z czego 63 osadzono w więzieniu, a ponad 100 z powodu przepełnienia odpowiadało z wolnej stopy. Zajścia miały charakter rabunkowy, w wyniku, których zginęły dwie przypadkowe osoby. Rabowano głównie sklepy żydowskie w rejonie ul. Starowiślnej, niestety przy biernej postawie Policji. Warto podkreślić, iż władze miejskie miasta Krakowa szybko apelowały do mieszkańców o zachowanie spokoju i ładu „Nie dajmy opanować się anarchii. Nie dawajmy posłuchu podszeptom bolszewickim. Nie dawajmy wrogom broni przeciw sobie samym”, głos zabrała również Krakowska Rada Robotnicza „W poważnej chwili, gdy ważą się losy całego narodu, w obliczu niebezpieczeństwa nowej wojny, nie…
Mieszkam w Nowej Hucie od czterech lat przyjechałam tu z Warszawy. Oczywiście najpierw poznałam historię jej budowy, tę sprzed 70 lat, potem dochodziły inne wątki, inne miejsca. Bo jakaś Huta przed Hutą tutaj była – mówi Grażyna Olewniczak, aktywistka, dziennikarka (już na emeryturze). – I któregoś dnia przyszła do mnie historia wojenna, raczej nieznana, co – w kontekście polskiej pamięci – zdziwiło mnie. Zaczęłam szukać informacji, niewiele ich było.Chodzi o wątek obozu pracy przymusowej Baulager 15/XVI, który Niemcy założyli na początku lat 40. na ogromnym terenie – mniej więcej od Mogiły (ulica Klasztorna) aż do placu Centralnego. W 1941 roku obóz podzielono na podobozy: w pierwszym umieszczono kilkuset radzieckich jeńców, w drugim – żydowskie kobiety. Zbudowano baraki, teren ogrodzono drutem kolczastym. – Rosjanie pracowali przy budowie lotniska…