17 sierpnia 1901 roku w Tarnopolu urodził się Juliusz Feldhorn: historyk literatury, nauczyciel, poeta, pisarz i tłumacz.  Ukończył studia polonistyczne na Wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1923), dość szybko się doktoryzował (1927). Zaraz po studiach podjął pracę nauczyciela języka polskiego w Gimnazjum Hebrajskim w Krakowie. Był blisko związany z kołem literackim „Literat”. Współpracował z „Le Journal de Pologne”, „Naprzodem”, współtworzył „Gazetę Literacką” oraz „Miesięcznik Żydowski”. Opublikował kilka tomów poezji: Domy (1922),  Wczoraj – dziś – jutro (1928),  W ogrodzie brata Chryzostoma (1932) oraz powieść Cienie nad kołyską (1936). Jest autorem kilku powieści popularnonaukowych dla młodzieży: ABC zdobywa świat (1936), Ludziom rosną skrzydła (1936) Wieści płyną w świat (1938). Feldhorn był nauczycielem niezwykle wymagającym, jednocześnie cenionym przez swych uczniów za pasję i oddanie. Brał udział w kampanii wrześniowej, w okolicach Lublina dostał się do niewoli,…

Miesiąc sierpień to niezwykle smutny czas dla Żydów, bowiem w tym okresie niemal codziennie przypada rocznica, związana z Zagładą a tym samym z cierpieniem. Przypominamy cyklicznie te straszne wydarzenia albowiem „musimy pamiętać o tych, którzy zostali zamordowani tylko dlatego, że byli Żydami. Dopóki my będziemy o nich pamiętać, będą żyć w naszych sercach.” W dniach 13-14 sierpnia 1942 r. niemieckie władze okupacyjne wysiedliły, a następnie zamordowały większość żydowskich mieszkańców Dukli, Rymanowa, Bobowej i Biecza. We wszystkich tych miastach scenariusz wyglądał podobnie; przemoc, selekcje, deportacje oraz egzekucje. Łącznie z Dukli i Rymanowa wysłano na pewną śmierć, do obozu zagłady w Bełżcu przeszło 2 tys. osób. Zdrowych i silnych mężczyzn skierowano do obozów pracy, pozostałych rozstrzelano w lesie Błudna koło Tylawy (kobiety, dzieci i starców) a tych, którzy nie…

Tego dnia w godzinach porannych – pisze Martyna Grądzka-Rejak – w synagodze Kupa trwało nabożeństwo. Podobnie jak w poprzednich tygodniach, przed budynkiem zebrał się tłum i od strony ul. Miodowej przystąpił do ataku na synagogę. Żydzi początkowo nie reagowali, traktując obrzucanie kamieniami i wyzwiska jako swego rodzaju szabatową rutynę. Kiedy jednak ataki nie ustawały, kilku mężczyzn wybiegło z synagogi i starało się odpędzić gęstniejący tłum. Jeden z nich złapał stojącego najbliżej kilkunastoletniego chłopca i uderzył go. Młodzieniec wyrwał się i zaczął wołać: „Ratunku, chcą mnie zamordować”. Ok. godz. 11.00 tłum wdarł się do synagogi. Splądrowano jej wnętrze, podpalono święte księgi, a przebywających tam Żydów wywleczono na zewnątrz. Bito ich, obrażano i oskarżano o mordowanie niewinnych dzieci. Do ataku na Żydów przyłączyli się także niektórzy milicjanci i żołnierze,…

9 sierpnia 1901 roku w Krakowie urodził się Jan Bader syn Leiba i Jenny z domu Bergstein: krakowski prawnik, dziennikarz, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, w latach 1949–1977 poseł do Knesetu. Współautor metody Badera-Ofera, stosowanej do podziału mandatów pomiędzy izraelskimi partiami wyborczymi, które przekroczyły próg wyborczy. Jan Bader w Krakowie prowadził wraz z bratem Henrykiem kancelarię znajdującą się przy pl. Dominikańskim 2. Był członkiem młodzieżowej organizacji Ha-Szomer Ha-Cair, sympatyzował również z Bundem. Jednak od roku 1925 związał się z Unią Syjonistów Rewizjonistów Włodzimierza Żabotyńskiego. Przez pewien czas był również redaktorem naczelnym polskojęzycznego tygodnika „Trybuna Narodowa”. Po wybuchu drugiej wojny światowej uciekł na wschód Polski i znalazł się na terenach zajętych przez ZSRR, gdzie został aresztowany a następnie zesłany. W wyniku wejścia w życie układu Sikorski-Majski i ogłoszeniu amnestii dla…

7 sierpnia 1900 r. w Krakowie urodził się Leon Sperling syn Salomona; reprezentant Polski w piłce nożnej, w której rozegrał 21 meczów, olimpijczyk, trzykrotny mistrz Polski z drużyną Cracovii (1921, 1930, 1932), urzędnik bankowy. Absolwent liceum handlowego. Jeden z najlepszych polskich napastników okresu międzywojennego – nazywano go „czarodziejem piłki”. Niemalże przez całą karierą związany był z Cracovią, dla której rozegrał 381 meczów, jednak pierwsze kroki jako piłkarz stawiał w robotniczej Jutrzence Kraków. Debiutował w pierwszym meczu rozegranym przez polską reprezentację 18 grudnia 1921 r. w Budapeszcie z Węgrami. W 1924 r. wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Paryżu. W 1934 r. zdecydował się zakończyć karierę piłkarską, pojął za żonę Sarę Perlę i przeprowadził się do Lwowa. Został zastrzelony na lwowskiej ulicy między 15 a 20 grudnia 1941 r.…

1 sierpnia 1889 roku w Tarnopolu urodził się Aleksander Biberstein; lekarz, kronikarz krakowskiego getta, działacz społeczny.Po odzyskaniu niepodległości pracował, jako lekarz w Wojsku Polskim a następnie w Ubezpieczalni Społecznej. W 1942 roku zorganizował w krakowskim getcie szpital zakaźny i kierował nim do samego końca. Sprawował również funkcję prezesa zarządu Zakładu Sierot Żydowskich, którą pełnił do czasu likwidacji tej placówki. Był więźniem obozów w Płaszowie i Gross-Rosen. Po wojnie, do roku 1958, kierował Wydziałem Zdrowia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie. W roku 1959 wyemigrował do Izraela.Aleksander Biberstein jest autorem jednej z najważniejszych prac poświęconych historii krakowskich Żydów w okresie okupacji niemieckiej pt. Zagłada Żydów w Krakowie, wydanej przez Wydawnictwo Literackie w serii Cracoviana w 1986 roku W odautorskim słowie niniejszej pracy napisał:Przez 50 lat żyłem i pracowałem w…

26 lipca 1862 roku w Krakowie urodził się mecenas Adolf Gross syn Mojżesza Dawida i Sary Goldy z d. Mendelsohn: poseł do Rady Państwa (1907-1918), radny miasta Krakowa (1902-1931) członek prezydium Zjednoczonego Komitetu Żydowskiego dla Ochrony Ludności Żydowskiej (1918) oraz Polskiego Stronnictwa Demokratycznego, współzałożyciel (1906) i działacz Stronnictwa Niezawisłych Żydów, wiceprzewodniczący Komitetu Pomocy dla Ofiar Pogromów na Ukrainie (1920), członek-założyciel krakowskiego oddziału Unii Narodowo-Państwowej (1922). Adolf Gross  był absolwentem Gimnazjum św. Anny w Krakowie (1880) i Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (1888). Przyjaźnił się z Ignacym Daszyńskim oraz Odo Bujwidem z którym działał na rzecz emancypacji kobiet. Wespół z Wilhelmem Feldmanem założył socjalistyczny „Dziennik Poranny” a sam publikował w „Naprzodzie” oraz „Nowej Reformie”. W sierpniu 1914 roku był sygnatariuszem patriotycznej deklaracji Żydów krakowskich. Przy ulicy Smoczej 10 na kamienicy…

26 lipca 1400 roku król Władysław Jagiełło zainaugurował wykłady w byłej kamienicy Pęcherza (Collegium Regis Wladislai, Collegium Artistarum, Collegium Maius) znajdującej się na styku ulic św. Anny i Jagiellońskiej. Tym samym nastąpiło faktyczne odnowienie Uniwersytetu Krakowskiego (Uniwersytet Jagielloński). Przy tej okazji warto wspomnieć, że na miejscu odnowionego Uniwersytetu Krakowskiego znajdowała się niegdyś średniowieczna dzielnica żydowska. A zatem rodzi się pytanie, od kiedy w Krakowie mieszkają Żydzi, jeśli już w XIV wieku przy obecnej ul. św. Anny istniała wspomniana wyżej dzielnica żydowska? Tego tak naprawdę nie wiemy. Nauka jednak od czasów Majera Bałabana autora monumentalnego dwutomowego dzieła opublikowanego w 1936 pt. Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu 1304-1868, który przywołał jako jeden z pierwszych magiczną datę 1304, stwierdzającą istnienie ulicy żydowskiej (dzisiejsza ul. św. Anny) posunęła się…