Rafael Felix Scharf (1914-2003)

18 czerwca 1914 r. w Krakowie urodził się Rafael Felix Scharf.

Tak wspominał go w Słowie Żydowskim (X 2018, Nr 560) Joachim S. Russek …

„Rafael urodził się na krakowskim Kazimierzu, w średnio zamożnej mieszczańskiej rodzinie. Jego ojciec był współwłaścicielem Wiedeńskiej Fabryki Pasów Transmisyjnych. Z właściwym sobie poczuciem humoru Scharf zwykł mawiać, że nie była to ani fabryka, ani wiedeńska. Uczył się w Gimnazjum Hebrajskim, z którego wyniósł znakomitą znajomość hebrajskiego i literatury polskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako dziennikarz pisał do krakowskiego Nowego Dziennika i dokonywał korekty językowej tekstów rabina Ozjasza Thona, publikowanych w tymże dzienniku. Był przekonanym syjonistą związanym z Włodzimierzem Żabotyńskim. W 1938 roku w drodze do Palestyny zatrzymał się w Londynie, gdzie zastała go wojna i tam już pozostał do końca życia. Należał do tych polskich Żydów, u których polskość i żydowskość harmonijnie się splatały. Nigdy nie rozstał się ze swoim ukochanym Krakowem i polską poezją, której był znawcą i miłośnikiem. Pielęgnował swoje przyjaźnie z pisarzami, artystami i uczonymi prowadząc z nimi ożywioną korespondencję, zaś podczas licznych przyjazdów – głównie do Krakowa – zawsze się z nimi spotykał. Przez ostanie 18 lat swojego długiego życia pisał i mówił o życiu żydowskim w przedwojennym Krakowie. To w dużej mierze jemu zawdzięczamy obecność w społecznym dyskursie dziejów polskich Żydów. To on pisał o niezwykłości Kazimierza (w czasach, kiedy był zaniedbany i zapomniany), której między innymi upatrywał także w nazwach krzyżujących się ulic – ulicy Meiselsa z ulicą Bożego Ciała i ulicy Sebastiana z ulicą Berka Joselewicza. Pisał o „pięknie zażydzonym Krakowie”, tylko on mógł powiedzieć: „Jeśli było tak źle, to czemu było tak dobrze?” i to on powiedział, że „Antysemityzm to choroba chrześcijan, na którą umierają Żydzi”. Jego książka „Co Mnie i Tobie Polsko… eseje bez uprzedzeń” dla wielu była i jest najważniejszym źródłem wiedzy o przedwojennym żydowskim Krakowie i problematyce polsko-żydowskiej. Wydana w dwujęzycznej polsko-angielskiej wersji, trafiła na wszystkie kontynenty z wyjątkiem Antarktydy, do niemal wszystkich kręgów i środowisk w Polsce, nie wyłączając Zakładów Penitencjarnych. Do końca swego życia interesował się wszystkim co dotyczyło Krakowa i Fundacji Judaica-Centrum Kultury Żydowskiej, której był współzałożycielem i najważniejszą twarzą.”

Rafael Felix Scharf zmarł 16 września 2003 r. w Londynie. fot. W. Nagraba, 1997 r.