Yorcayt Maor wa-Szemesz

W dniach 19-20 czerwca w Krakowie odbył się yorcayt w dwusetną rocznicę śmierci rabina Kalmana Kalonimosa Epsteina, zwanego Maor wa Shemesh. Kalman Kalonimos Epstein (1754-1823) był liderem chasydzkim, od tytułu swego dzieła został nazwany Maor wa-Szemesz. Był uczniem wybitnych cadyków: Elimelecha z Leżajska i Jakuba Izaaka ha-Choze (Widzącego) z Lublina. Już w 1785 r. zorganizował w Krakowie pierwszą grupę chasydów, co spotkało się ze zdecydowanym oporem oficjalnej gminy żydowskiej. Był dwukrotnie obłożony klątwą przez urzędującego rabina krakowskiego i jego sąd rabinacki. Główne jego dzieło Maor wa-Szemesz (Ze światła i słońca) jest jedną z podstawowych chasydzkich książek. Napisane w formie komentarza do Pięcioksięgu zawiera m.in. opis życia i działalności wielu przywódców ruchu chasydzkiego w tamtej epoce. Na podstawie: Eugeniusz Duda, Żydowski Kraków, przewodnik po zabytkach i miejscach pamięci,…

Josef Bau (1920-2002)

18 czerwca 1920 r. w Krakowie urodził się Josef Bau syn Abrahama i Cyli: poeta, pisarz, malarz oraz fotograf. W 1938 r. podjął studia w Państwowym Instytucie Sztuk Plastycznych w Krakowie, które musiał przerwać z powodu wybuchu wojny. W 1940 r. trafił do krakowskiego getta, mieszkał przy placu Zgody 1. W getcie pracował jako rysownik, kreślarz. Należał do Żydowskiej Organizacji Bojowej. W 1943 r. trafił do obozu w Płaszowie, gdzie również pracował jako kreślarz. W obozie wziął ślub, który upamiętnił Steven Spielberg w filmie Lista Schindlera. Następnie trafił go do KL Gross-Rosen a następnie obozu w Brinnlitz, gdzie doczekał wyzwolenia. Podczas wojny zginęła prawie cała jego najbliższa rodzina. Po zakończeniu wojny wrócił do Krakowa, a następnie ukończył przerwane studia plastyczne. W 1950 r. wraz z rodzina wyemigrował do Izraela. Pracował jako…

Rafael Felix Scharf (1914-2003)

18 czerwca 1914 r. w Krakowie urodził się Rafael Felix Scharf. Tak wspominał go w Słowie Żydowskim (X 2018, Nr 560) Joachim S. Russek … „Rafael urodził się na krakowskim Kazimierzu, w średnio zamożnej mieszczańskiej rodzinie. Jego ojciec był współwłaścicielem Wiedeńskiej Fabryki Pasów Transmisyjnych. Z właściwym sobie poczuciem humoru Scharf zwykł mawiać, że nie była to ani fabryka, ani wiedeńska. Uczył się w Gimnazjum Hebrajskim, z którego wyniósł znakomitą znajomość hebrajskiego i literatury polskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako dziennikarz pisał do krakowskiego Nowego Dziennika i dokonywał korekty językowej tekstów rabina Ozjasza Thona, publikowanych w tymże dzienniku. Był przekonanym syjonistą związanym z Włodzimierzem Żabotyńskim. W 1938 roku w drodze do Palestyny zatrzymał się w Londynie, gdzie zastała go wojna i tam już pozostał do końca…

Tadeusz Epstein (1870-1939)

6 czerwca 1870 r. w Krakowie urodził się Tadeusz Epstein syn Juliusza oraz Leontyny z domu Szancer: asymilator, przemysłowiec i działacz społeczny. Edukację rozpoczął w Pradze, gdzie ukończył gimnazjum a następnie tamtejszą Akademię Handlową. Po zakończeniu nauki wrócił do Krakowa. W latach 1903-1939 zasiadał w Radzie Miasta Krakowa. Był członkiem krakowskiej Izby Handlowej (prezes), Państwowej Rady Finansowej, Państwowej Rady Celnej, Państwowej Rady Komunikacyjnej, Kuratorium Wyższego Studium Handlowego w Krakowie (prezes), Kuratorii Szkoły Ekonomiczno-Handlowej w Krakowie (prezes), Związku Przemysłu Polskiego i Związku Przemysłowców w Krakowie (wiceprezes), Fabryki Kabli SA w Krakowie (członek zarządu), Komitetu Dyskontowego Oddziału Banku Polskiego w Krakowie. Należał do inicjatorów utworzenia Giełdy Pieniężnej, a następnie został jej prezesem. Dzięki jego staraniom powstała krakowska Giełda Towarowo-Zbożowa. Po śmierci ojca w 1913 r., przejął m.in. walcownię i stalownię…