Stefan Ritterman (1904-1970)

31 maja 1904 roku w Krakowie urodził się Stefan Ritterman syn Izydora oraz Marii zd. Dawidowicz: profesor Uniwerystetu Jagiellońskiego, prodziekan Wydziału Prawa UJ. W 1922 roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim UJ. Dość szybko, bo już rok później zmienił kierunek i został studentem Wydziału Prawa UJ. Ritterman był niezwykle wszechstronnie uzdolniony, bowiem równolegle ze studiami prawniczymi ukończył studia muzyczne w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie oraz władał biegle trzema językami obcymi – rosyjskim, niemieckim i francuskim. Tytuł magistra prawa uzyskał w 1927 roku a już dwa lata później stopień doktora. W momencie rozpoczęcia działań wojennych w 1939 roku uciekł do Lwowa, następnie jako „wróg klasowy” został zesłany przez sowieckiego okupanta za Ural. W 1946 roku wrócił do Polski. W 1956 roku został powołany na stanowisko docenta, a…

Zofia Ameisenowa (1897-1967)

31 maja 1897 roku w Nowym Sączu urodziła Zofia Ameisenowa córka Maurycego i Jadwigi zd. Jachet; profesor historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, kustosz Biblioteki Jagiellońskiej. W 1915 roku rozpoczęła studia na Wydziale filozoficznym UJ, gdzie studiowała historię sztuki i archeologię. Po zakończeniu studiów podjęła pracę w Bibliotece Jagiellońskiej, zajmując się zbiorami graficznymi oraz problematyką żydowskiej ikonografii Starego Testamentu, należąc już wtedy do czołówki badaczy dziejów średniowiecza. Po wybuchu wojny wyjechała do Lwowa następnie Łucka oraz Kosowa, gdzie trafiła do getta. Wraz z mężem udało się jej uciec do Rumunii, znajdując schronienie na Bukowinie, a następnie w jednym z bukaresztańskich klasztorów. Po zakończeniu wojny powróciła do pracy w Bibliotece Jagiellońskiej. Pomimo możliwości wyjazdu do Palestyny, nie zdecydowała się opuścić „swoich” zbiorów, była bowiem bardzo zaangażowana w życie…

Pierwsze wysiedlenie z krakowskiego getta maj/czerwiec 1942 r.

Zagłada krakowskich Żydów zaczęła się pod koniec maja 1942 r., wraz z rozpoczęciem przeglądu kart rozpoznawczych, które zezwalały na pozostanie w getcie. Działania te miały na celu wyselekcjonowanie ludzi nielegalnie przebywających w getcie. Niemieckie władze okupacyjne przyjęły zasadę, iż wysiedleniu podlegały osoby bezrobotne, które ukończyły 55 rok życia. Zatem o życiu lub śmierci decydowała ważna pieczątka potwierdzająca zatrudnienie. W nocy z 31 maja na 1 czerwca 1942 r. zgromadzono na placu Zgody pierwszą grupę Żydów, których dwa dni później skierowano do obozu zagłady w Bełżcu. Akcje kontynuowano w kolejnych dniach czerwca. Ogółem podczas tych akcji wysiedleniowych – jak podaje Elżbieta Rączy w książce pt. Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskich w latach 1939-1945 – zamordowano „na miejscu” ok. 120-300 osób i deportowano do Bełżca od 5000 do 7000…