8 października 1901 roku w Krakowie urodził się Aleksander Weissberg-Cybulski syn Samuela; fizyk, pisarz, więzień NKWD. W 1951 roku opublikował wspomnienia pt. Wielka czystka, wydane w Paryżu przez Instytut Literacki w 1966. W Polsce praca ukazała się dopiero w 1990 roku nakładem wydawnictwa Czytelnik.

Gdy był małym chłopcem przeniósł się wraz z rodziną do Wiednia, gdzie studiował min. matematykę oraz fizykę na tamtejszym Uniwersytecie. Już w czasach wiedeńskich sympatyzował z komunistami stając się dość szybko członkiem austriackiej partii komunistycznej. Następnie wyjechał do Berlina, gdzie podjął pracę w Instytucie Fizyki Technische Hochschule. Jego sympatie komunistyczne wzmagały się, co zaowocowało w marcu 1931 roku wyjazdem na kontrakt do ZSRR. Weissberg stał się dość szybko cenionym radzieckim naukowcem. W l. 30 XX wieku – pracując w Charkowie – był naocznym świadkiem Wielkiego Głodu na Ukrainie. Pomimo swego oddania partii, został aresztowany przez NKWD w marcu 1937 roku, doświadczając brutalnego śledztwa. Życie uratował mu pakt Ribbentrop-Mołotow na mocy, którego – jako obywatel Rzeszy Niemieckiej – przekazany został przez sowietów Niemcom, którzy widząc jego żydowskie pochodzenie, osadzili go natychmiast w więzieniu. Po dwumiesięcznym pobycie w więzieniu zostaje zwolniony, jednocześnie władze niemieckie wydały mu nakaz osiedlenia się w rodzinnym Krakowie. Po utworzeniu krakowskiego getta dość szybko zostaje zmuszony do ucieczki. Tymczasowo przebywa w bocheńskim i tarnowskim getcie. Kiedy ruszyła machina masowej Zagłady, ucieka do Warszawy i ukrywa się po tzw. aryjskiej stronie, znajdując schronienie u późniejszej żony, Zofii Cybulskiej. Niestety oboje wpadają. Weissberg trafia na Pawiak a następnie do obozu pracy, z którego jednak udaje mu się zbiec. Powraca do Warszawy do czekającej na niego Zofii Cybulskiej. Bierze udział w Powstaniu Warszawskim. Po upadku Powstania ukrywa się i bierze ślub z Zofią Cybulską. Chcąc zachować anonimowość przed dobrze mu znaną władzą sowiecką, decyduje się na przybranie nazwiska żony. W 1948 roku wyjeżdża wraz z żoną do Szwecji a następnie do Francji, gdzie osiedla się w Paryżu. Do końca życia utrzymuje szerokie kontakty z polską emigracją.

Aleksander Weissberg-Cybulski zmarł 4 kwietnia 1964 roku w Paryżu.

Czytaj więcej: ALEKSANDER WEISSBERG-CYBULSKI