Żydowski Tarnów (1939-1944)

9 lutego 1944 roku Niemcy ogłosili Tarnów miastem „wolnym od Żydów”, tym samym przestał istnieć liczący w 1939 roku ok. 25 tys. mieszkańców żydowski Tarnów!

Wojska niemieckie wkroczyły do Tarnowa w dniu 7 września 1939 r. Niemal natychmiast, gdyż już w listopadzie 1939 r., Niemcy spalili lub wysadzili wszystkie synagogi oraz domy modlitwy. 19 czerwca 1942 r. w Tarnowie utworzono ogrodzone getto dla ludności żydowskiej liczące ok. 40 tys. mieszkańców. W czerwcu 1942 r. w tarnowskim getcie mieszkało ok. 40 tys. Żydów. Getto zostało zlikwidowane w pięciu etapach:

11-18 czerwca 1942 r. – w tych dniach do obozu zagłady w Bełżcu wywieziono z Tarnowa ok. 8 tys. Żydów w trzech transportach. Wszystkich uznanych z niezdolnych do podróży (starców, chorych, kalekich i matki z małymi dziećmi), ogółem ok. od 8-10 tys. ludzi, zamordowano w lesie zwanym Buczyna pod Zblitowską Górą oraz lasach Skrzyszowskich. Zatem podczas tej akcji zamordowano na miejscu lub wywieziono do Bełżca ok. 16-18 tys. Żydów.

12-13 wrześniu 1942 r. – wywieziono do Bełżca ok. 3 tys. Żydów. Ponadto w wyniku prześladowań osób bez właściwych dokumentów zamordowano bliżej nieokreśloną ilość Żydów. Elżbieta Rączy pisze w swojej pracy, iż mogło to być nawet 5 tys. osób.

15 listopada 1942 r. – wywieziono ok. 2,5-3,5 tys. Żydów do Bełżca

2 września 1943 r. – nastąpiła ostateczna likwidacja getta w Tarnowie. Około 5 tys. osób wywieziono do KL Auschwitz, natomiast 2-3 tys., do obozu w Płaszowie, 500 osób zamordowano na miejscu. Pozostawiono przy życiu zaledwie 300 osób jako grupę oczyszczającą.

9 lutego 1944 r. Niemcy ogłosili Tarnów miastem „wolnym od Żydów”, wysyłając pozostałych przy życiu Żydów do obozu w Płaszowie. Tym samym przestał istnieć liczący w 1939 r. ok. 25 tys. mieszkańców żydowski Tarnów.

Na podstawie: Elżbieta Rączy, Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939-1945, Rzeszów 2014