24 marca 1794 roku Tadeusz Kościuszko ogłosił Akt powstania na rynku w Krakowie. Chcąc pozyskać ludność żydowską, wygłosił następnie przemówienie w Starej Synagodze, gdzie mówił między innymi że „niczego nie pragnie dla siebie; obchodzi go jeno opłakany stan ojczyzny i uszczęśliwienie wszystkich jej mieszkańców, do których i Żydów zalicza.”

Jak pisze Jakób Szacki w pracy pt. Kościuszko a Żydzi (Notatki Historyczne), Warszawa 1917, Kościuszko to „Republikanin i demokrata, społecznik z wysoce rozwiniętym poczuciem sprawiedliwości, obcy wszelkim hasłom, nietolerancyi religijnej, wierny uczeń wolnomyślnych filozofów XVIII wieku, przekonany o konieczności równouprawnienia wszystkich ludzi, bez względu na pochodzenie, stan i wyznanie, musiał Kościuszko i na ludność żydowską, od wieków na polskiej zamieszkującą ziemi, w zgoła odmiennych, specyficznych warunkach uwagę zwrócić, musiała go pociągać chęć poznania tej ludności, co to jak wyspa chińskim murem od krajowych była oddzielona interesów.”

Powstanie jak wszyscy doskonale wiemy wybuchło. Na wezwanie Kościuszki powstała niemal cała Polska. W wir wypadków politycznych, po raz pierwszy w Polsce mających ludowy i demokratyczny charakter, zaangażowali się również Żydzi, wielokrotnie podejmujący akcje powstańcze. Wtedy to, co warto podkreślić, pierwszy raz Polacy oraz Żydzi wspólnie stanęli do walki. Dość dużą popularnością cieszyła się wtedy ta oto piosenka: Narzeka świat uprzedzony: Licha korzyść z Żyda.
Lecz dla powszechnej obrony,
I on się też przyda.
Wszak nam czyni korzyść znaczną,
Polaków powstanie,
I jak Żydzi kopać zaczną,
Dziesięć fortec stanie.