Dow Ber Meisels (1798-1870)

20 lutego 1870 roku w Warszawie zmarł Dow Ber Meisels syn Izaaka i Aurelii (ur. 1798 w Szczekocinach); rabin Krakowa 1832-1856 i Warszawy 1856-1870. Orędownik porozumienia Polaków i Żydów w celu odzyskania niepodległości.

Dzieciństwo i młodość spędził w Kamieńcu Podolskim, tam też pobierał pierwsze nauki talmudyczne pobierał u swojego ojca. W 1820 roku przeniósł się do Krakowa i ożenił się z Pajczą córką bardzo bogatego, pochodzącego z Chrzanowa bankiera oraz handlarza solą Zelmana Bornsteina. Dzięki małżeństwu mógł Mejzels spokojnie poświęcić się naukom talmudycznym, jednak i on uległ pokusie „wzbogacania się” otwierając na Kazimierzu dom bankowy Meizels et Horowitz. W 1830 roku finansował i organizował dostawy broni dla powstańców listopadowych. Ponieważ nie posiadał właściwej kwalifikacji zawodowej, został w 1832 roku mianowany tylko prowizorycznym rabinem. Jednak dzięki szczodrości, obyciu w świecie zyskał sobie ogromną przychylność wśród krakowskich Żydów. Walczył z władzami Wolnego Miasta Krakowa o prawa Żydów, przeciwstawiając się nadmiernym podatkom, ponadto domagał się swobód politycznych, wolności osiedlania się i dopuszczenia żydowskich dzieci do publicznych szkół chrześcijańskich. Wspierał dążenia niepodległościowe Polski oraz asymilacyjne polskich Żydów (wygłaszał kazania po Polsku). Poparł rewolucję Krakowską w 1846 toku. W okresie krakowskim w 1848 roku został deputowanym do wiedeńskiego parlamentu, gdzie odgrywał ważna rolę. Jego zaangażowanie zaowocowało audiencją u cesarza Ferdynanda I. Był postrzegany jako gorący Polski patriota. Jak wspominał Florian Ziemiałkowski (działacz niepodległościowy, polityk demokratyczny, pierwszy prezydent Lwowa po uzyskaniu autonomii przez Galicję) „miłe to zjawisko widzieć Żyda tak już gorliwego Polaka. Z jakiem uczuciem Meizels opisywał urok, jaki wywiera samo imię Krakowa na każdego Polaka, z jaką dumą wyrzekał, że Kraków to stolica Polski. Nie! Meizels nie udaje!”. W 1856 roku na skutek pomówień i oskarżeń nieprzychylnych mu chasydów przeniósł się do Warszawy, gdzie został rabinem miasta Warszawy, jednak używał tytułu rabin krakowski zamieszkały w Warszawie. Tu też rozwijał szeroką działalność, wzywał Żydów do udziału w manifestacjach patriotycznych. Prześladowany przez władze rosyjskie, został uwięziony w Cytadeli Warszawskiej a następnie wydalony z Królestwa Polskiego.

Dow Ber Meisels jest pochowany na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie. Jego imieniem nazwano ulicę na krakowskim Kazimierzu.