Aleksandra Kurczab /Ala Zimmenstark/
PŁASZÓW DZISIAJ
Spacerownik? Park dla rowerzystów? Cmentarz? Obóz? Młode mamy pchają wózki z dziećmi dwudziestego pierwszego wieku, a młody tatuś krzyczy na mnie, gdy chcę podjechać autem inwalidzkim pod pomnik. „Pomnik? Jaki pomnik? Zaraz zawołam straż”. On ma rację. Jest zakaz wjazdu.
Czuję wewnętrzne rozdarcie. Ja chcę raz jeszcze dotknąć ziemi, która nosi w sobie prochy i krew tysięcy Żydów polskich i węgierskich, chcę usłyszeć w ciszy słonecznego dnia krzyk ich bólu.
Dlatego odnowiłam wstrząsający napis na niewielkim pomniku. Napis w języku żydowskim i polskim. Moi współbracia, mogłam zrobić tylko tyle. Ale nie ma dnia, abym nie była z tymi, którzy padli z rąk katów. Co za straszny wiek, co za potworny zamysł zlikwidowania narodu na tak niebywałą skalę i tak nieludzkimi środkami.
Chciałabym, aby u podnóża tego pomnika, tuż przy schodach, powstał napis w języku angielskim. Może na oszklonej tablicy skromnej, ale czytelnej. Dzisiejsze i przyszłe pokolenia muszą pamiętać, a przechodnie niedzielni powinni zatrzymać na chwilę swój bieg po zdrowie. Bo zdrowie to nie tylko prężność fizyczna, to także duchowe uczestnictwo w ludzkiej historii.
Pozdrawiam Was drodzy Przyjaciele.
To, co moja pamięć uchwyciła i mój umysł przemyślał w ciągu 82 lat, spisałam w książce pod tytułem „Dlaczego”. Została wydana w wydawnictwie Austeria. Być może tym, którzy przeżyli wojnę, przypomni ona ich własne dzieje, a tym którzy nie mają pojęcia o rozpaczy, jaka nas nie opuszcza, ujawni „Dlaczego” i jak przeżyliśmy.
Kraków, lato 2021 roku
Aleksandra Kurczab-Pomianowska córka Jana i Janiny zd. Liebling, urodziła się 7 maja 1940 roku we Lwowie. Jest reżyserką teatralną, aktorką oraz tłumaczką literatury włoskiej oraz francuskiej. Ukończyła warszawską PWST oraz Accademia Nazionale D’Arte Dramatica Silvio D’Amico w Rzymie. Na fali antysemickiej kampanii wyemigrowała do Włoch w 1968 roku.
Artystycznie związana z Teatrem Rapsodycznym w Krakowie, Piwnicą pod Baranami, Piccolo Teatro w Mediolanie oraz Polskim Radiem. Autorka książki pt. Dlaczego? wydanej przez krakowskie wydawnictwo AUSTERIA w 2021 roku
Foto: Jacek Stokłosa