Rudolf Reder (1881-1977)

4 kwietnia 1881 roku w Dębicy urodził się Rudolf Reder. Wraz z Chaimem Hirszmanem są jedynymi w pełni udokumentowanymi przypadkami ludzi, którym udało się zbiec z obozu w Bełżcu i przeżyli okupację niemiecką (historycy przyjmują, że zamordowano tam ok. 450 tys. ludzi). W listopadzie 1942 roku Reder został wysłany do Lwowa, aby pomóc w zakupie blachy. Korzystając z nieuwagi wachmana, zdołał uciec. Po wojnie staraniem Wojewódzkiej Żydowskiej Komisji Historycznej w Krakowie opublikowano relację Redera, zatytułowaną Bełżec, do której wstęp napisała dr Nella Rost. Publikację jednak wydano w bardzo małym nakładzie. Te wstrząsające wspomnienia wydano ponownie dopiero w 1999 roku nakładem krakowskiej Fundacji Judaica oraz Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Wspomnienia Redera posiadają unikatową wartość historyczną, albowiem są jedyną kompletną relacją spisaną przez ocalonego więźnia Bełżca. W lutym 1951 roku wyemigrował…