Rafael Felix Scharf (1914-2003)

18 czerwca 1914 r. w Krakowie urodził się Rafael Felix Scharf. Tak wspominał go w Słowie Żydowskim (X 2018, Nr 560) Joachim S. Russek … „Rafael urodził się na krakowskim Kazimierzu, w średnio zamożnej mieszczańskiej rodzinie. Jego ojciec był współwłaścicielem Wiedeńskiej Fabryki Pasów Transmisyjnych. Z właściwym sobie poczuciem humoru Scharf zwykł mawiać, że nie była to ani fabryka, ani wiedeńska. Uczył się w Gimnazjum Hebrajskim, z którego wyniósł znakomitą znajomość hebrajskiego i literatury polskiej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako dziennikarz pisał do krakowskiego Nowego Dziennika i dokonywał korekty językowej tekstów rabina Ozjasza Thona, publikowanych w tymże dzienniku. Był przekonanym syjonistą związanym z Włodzimierzem Żabotyńskim. W 1938 roku w drodze do Palestyny zatrzymał się w Londynie, gdzie zastała go wojna i tam już pozostał do końca…

Tadeusz Epstein (1870-1939)

6 czerwca 1870 r. w Krakowie urodził się Tadeusz Epstein syn Juliusza oraz Leontyny z domu Szancer: asymilator, przemysłowiec i działacz społeczny. Edukację rozpoczął w Pradze, gdzie ukończył gimnazjum a następnie tamtejszą Akademię Handlową. Po zakończeniu nauki wrócił do Krakowa. W latach 1903-1939 zasiadał w Radzie Miasta Krakowa. Był członkiem krakowskiej Izby Handlowej (prezes), Państwowej Rady Finansowej, Państwowej Rady Celnej, Państwowej Rady Komunikacyjnej, Kuratorium Wyższego Studium Handlowego w Krakowie (prezes), Kuratorii Szkoły Ekonomiczno-Handlowej w Krakowie (prezes), Związku Przemysłu Polskiego i Związku Przemysłowców w Krakowie (wiceprezes), Fabryki Kabli SA w Krakowie (członek zarządu), Komitetu Dyskontowego Oddziału Banku Polskiego w Krakowie. Należał do inicjatorów utworzenia Giełdy Pieniężnej, a następnie został jej prezesem. Dzięki jego staraniom powstała krakowska Giełda Towarowo-Zbożowa. Po śmierci ojca w 1913 r., przejął m.in. walcownię i stalownię…

Żydzi w średniowiecznym Krakowie

Uprzejmie informujemy, że w dniu 6 czerwca 2023 r., o godzinie 18.00, tj. wtorek w synagodze KUPA, znajdującej się przy ul. Miodowej 27 w Krakowie, odbędzie się wykład pod tytułem:ŻYDZI W ŚREDNIOWIECZNYM KRAKOWIE.Spotkanie adresowane jest głównie do przewodniczek i przewodników, jak również do wszystkich zainteresowanych tematem.Prowadzenie: Anna Jodłowiec-Dziedzic (Muzeum Krakowa)

Zofia Ameisenowa (1897-1967)

31 maja 1897 r. w Nowym Sączu urodziła się Zofia Ameisenowa córka Maurycego i Jadwigi zd. Jachet; profesor historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, kustosz Biblioteki Jagiellońskiej. W 1915 r. rozpoczęła studia na Wydziale Filozoficznym UJ, gdzie studiowała historię sztuki i archeologię. Po zakończeniu studiów podjęła pracę w Bibliotece Jagiellońskiej, zajmując się zbiorami graficznymi oraz problematyką żydowskiej ikonografii Starego Testamentu, należąc już wtedy do czołówki badaczy dziejów średniowiecza. Po wybuchu wojny wyjechała do Lwowa następnie Łucka oraz Kosowa, gdzie trafiła do getta. Wraz z mężem udało się jej uciec do Rumunii, znajdując schronienie na Bukowinie, a następnie w jednym z bukaresztańskich klasztorów. Po zakończeniu wojny powróciła do pracy w Bibliotece Jagiellońskiej. Pomimo możliwości wyjazdu do Palestyny, nie zdecydowała się opuścić „swoich” zbiorów, była bowiem bardzo zaangażowana w…

Joel Sirkes (1564-1640)

Dzisiaj wspominamy Joela Sirkesa, zwanego BaCH, syna SAMUELA JAFFE (SEGAL), żyjącego w latach 1564-1640, Rabina Krakowa (1618-1640) Joela Sirkesa był wybitnym talmudystą, znawcą prawa halachicznego, rabinem gminy żydowskiej na krakowskim Kazimierzu oraz rektorem krakowskiej jesziwy. Sirkes znany był, jako Bach i jest to przydomek od akronimu utworzonego od tytułu jego najbardziej znanego dzieła Beit-Chadasz (Kraków 1639) będącego komentarzem do kodeksu prawa talmudycznego Arba Turim Jakuba ben Aszera. Jako uczeń a następnie rabin był związany z wieloma miastami Rzeczypospolitej, takimi jak: Poznań, Brześć, Prużany, Łuków, Luboml, Międzyboże, Bełz, Szydłów, Brześci Litewski oraz finalnie osiadał w Krakowie. Uczestniczył w zjazdach Sejmu Żydów Polskich, a następnie Sejmu Żydów Korony. Joel Sirkes, rabin krakowski w latach 1618-40 jest znakomitym uczonym swego czasu – jak pisze Majer Bałaban – autorem dzieła Beit-Chadasz, podług którego…

Józef Oettinger (1818-1895)

7 maja 1818 r. w Tarnowie urodził się Józef Oettinger; lekarz, historyk medycyny, pierwszy profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego pochodzenia żydowskiego.W wieku pięciu lat stracił ojca i matkę. Zaopiekował się nim krakowski kupiec, wuj Jakub Adler, który mieszkał na krakowskim Kazimierzu. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia na Wydziale Filozoficznym UJ, aby po dwóch latach zmienić wydział i rozpocząć studia lekarskie. W 1843 r. uzyskał stopień doktora medycyny i rok później podjął pracę w krakowskim szpitalu żydowskim. W okresie „Wiosny Ludów” wszedł w skład powołanego przez patriotów Komitetu Narodowego, reprezentując postępową inteligencję żydowską. Wierzył w konieczność wspólnej z Polakami walki o niepodległość ojczyzny. Głosił konieczność powszechnego zrównania w prawach wszystkich, bez wyjątku na pochodzenie i wiarę. Jednocześnie prowadził wykłady z historii medycyny na Uniwersytecie. W 1863 r. Wydział Lekarski UJ…